Việt Nam trong chiến tranh tiền tệ Mỹ-Trung

Việt Nam nằm giữa làn đạn trong mặt trận hối đoái Mỹ-Trung vừa mới khai hỏa vào tuần này.

Đồng Nhân Dân Tệ (NDT) mất giá so với USD tạo áp lực lên tiền Việt Nam (VND) vì nhập cảng từ Trung Quốc sẽ rẽ hơn so với hàng hóa nội địa, trong khi xuất cảng từ Việt Nam sang Hoa Lục và các nước khác mắc hơn so với hàng Trung Quốc [1]. Tuy nhiên Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc vào tháng 01/2019 cho biết Việt Nam sẽ không phá giá đồng bạc [2] nhằm tránh không bị Hoa Kỳ liệt vào hàng các quốc gia thao túng tiền tệ (currency manipulator); dù vậy Việt Nam vẫn bị Bộ Tài Chánh Mỹ cho vào danh sách các nước cần bị theo dõi [3].

Lý do vì hàng Việt Nam nhập cảng vào Hoa Kỳ tăng vọt nhưng VND lại không tăng so với USD mà còn giảm 0.3% từ đầu năm 2019. Trong khi đó dự trữ ngoại tệ của Việt Nam nhảy lên đến mức 68 tỷ USD [4]. Tổng Thống Donald Trump và đại diện phòng Thương Mại Robert Lighthizer đều cảnh cáo Việt Nam cần có biện pháp điều chỉnh cán cân thương mại.

Tỷ suất giữa VND so với USD sẽ bị hâm nóng trong những ngày sắp tới sau khi Hoa Kỳ vừa mới liệt kê Trung Quốc là quốc gia thao túng tiền tệ, trong khi chính Donald Trump từng cảnh cáo rằng trong thương mại Việt Nam vừa là nước tệ hại hơn hết (“the single worse abuser of everybody”) nên lợi dụng Hoa Kỳ nhiều hơn cả Trung Quốc (“Vietnam takes advantage of us worse than China”) [5]

Đó là trên đe từ phía Hoa Kỳ. Dưới búa là ba nước gồm Ấn Độ, Tân Tây Lan và Thái Lan vừa mới phá giá đồng bạc [6] (Ấn Độ và Thái Lan là hai nước đối thủ xuất cảng gạo của Việt Nam) trong khi đồng NDT có thể sẽ tụt giá thêm nếu kinh tế Trung Quốc tiếp tục suy thoái và chiến tranh thương mại Mỹ-Trung thêm căng thẳng.

Biện pháp tốt nhất để làm hài lòng Trump là Việt Nam nên mua ồ ạt nông phẩm từ các tiểu bang như Ohio nay đang gánh chịu đòn trả đủa của Trung Quốc; than đá từ West Virginia; máy bay chiến đấu F-16 ở Texas; máy bay thương mại Boeing 787 từ South Carolina. Đây đều là những tiểu bang ủng hộ Trump trong kỳ bầu cử 2016.

***

[1] China's prolonged falling yuan may harm Việt Nam's trade – Vietnam News 08/08/2019

[2] Vietnam Won't Devalue Dong Amid Trade Tensions, Premier Says – Bloomberg 01/20/2019

[3] US currency manipulation report: Vietnam on thin ice – ING 05/29/2019

[4] Foreign currency reserves hit 68 billion USD in H1 – The Voice Of Vietnam 07/29/2019

[5] Why Vietnam Looks Like the Next Target of Trump’s Tariffs – WPR 07/02/2019

[6] 3 Countries Cut Rates as World Braces for More Trade War Turbulence – NY Times 08/07/2019